معرفی جلبک های استخر های پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان و راهکارهای مقابله با آن
در پرورش آبزیان چه در سیستم گرمابی و چه سردابی وجود جلبک ها کاملا طبیعی و دائمی میباشد. به دلیل ساختار ساده سلولی در میان سایر جانداران، جلبک ها با رشد هر ثانیه و سرعت زیاد تکثیر غالب محیط های پرورشی را دربرمیگیرند. وجود عناصر طبیعی فراوان در محیط مزرعه پرورشی مثل آب، نور خورشید و عناصر معدنی محیط بسیار مستعدی را برای جلبک ها تشکیل میدهند. در استخرهای پرورش ماهیان گرمابی وجود جلبک‌های مفید بسیار ضروری میباشد تا زنجیره تغذیه از فیتوپلانکتونها و زوپلانکتونها توسط ماهی کامل گردد. از همین رو با استفاده از کودهای مختلف در این استخرها، آنها را بارور می‌سازند.
در محیط‌های پرورش ماهیان سردابی مانند قزل‌آلا، حضور جلبک‌ها می‌تواند زیان‌های قابل‌توجهی به همراه داشته باشد. این گیاهان آبزی نه‌تنها بخش قابل‌توجهی از اکسیژن محلول در آب را مصرف می‌کنند، بلکه با اشغال فضای آبی، رشد ماهیان را مختل می‌سازند. جلبک‌ها می‌توانند محل مناسبی برای تجمع پاتوژن‌ها و عوامل بیماری‌زا باشند و همچنین با جذب حیوانات دیگر برای تغذیه، موجب برهم‌زدن تعادل زیستی استخرها شوند. افزون بر این، رشد بی‌رویه جلبک‌ها ممکن است به سطوح داخلی دستگاه‌ها، موتورها، فیلترها و سیستم‌های هوادهی آسیب زده و موجب خرابی دیواره‌های استخرهای سیمانی شود. در برخی موارد، تغذیه بچه‌ماهی‌ها و ماهیان بالغ از جلبک‌های سمی می‌تواند منجر به تلفات قابل‌توجه شود. بنابراین، کنترل و کاهش رشد جلبک‌ها از طریق راهکارهای مناسب و پایدار، از ضرورت‌های مدیریت موفق در مزارع پرورش ماهی سردابی است.
یکی از ساده‌ترین و مؤثرترین روش‌ها برای پیشگیری از رشد بیش‌ازحد جلبک‌ها در استخرهای پرورش ماهی، نظافت منظم و دقیق هفتگی استخرها و تجهیزات مرتبط است. رعایت بهداشت محیط، نقش بسزایی در کاهش عوامل مساعد رشد جلبک‌ها ایفا می‌کند. همچنین، استفاده از حجم مناسب خوراک ماهی با توجه به نیاز واقعی ماهیان، از انباشت غذاهای مصرف‌نشده در زهکش‌ها، عمق آب و تورها جلوگیری کرده و شرایط را برای تکثیر جلبک‌ها محدود می‌سازد.
در صورت نیاز، می‌توان با مشورت کارشناسان، از مواد شیمیایی کنترل‌شده مانند ترکیبات نمکی، سولفات‌ها و ترکیبات حاوی مس در دز مناسب استفاده کرد تا حجم جلبک‌ها به میزان قابل‌توجهی کاهش یابد. جمع‌آوری خوراک‌های باقی‌مانده، جلوگیری از تجمع زباله‌ها در اطراف استخر و بررسی ورودی‌های آب برای حذف جلبک‌های احتمالی نیز از دیگر اقدامات ضروری در مدیریت بهینه این مشکل زیست‌محیطی است.
برخی جلبک های موجود در آب های شیرین
Fragilaria
Spirogyra
Cladophora
Pithophora
Anabaena
Oscillatoria
ترجمه : فرزان همت پور
منبع : مقاله تولید ماهیان سردابی توسط دفتر فائو در شرق اروپا – بوداپست